Leczenie łupieżu pstrego – poznaj tajniki

Szukając infekcyjnej przyczyny choroby skóry zwanej łupieżem pstrym (pityriasis versicolor), musimy dowiedzieć się więcej na temat grzyba drożdżopodobnego z rodzaju Malassezia. To właśnie on powoduje występowanie łuszczących się, różnokolorowych plam na skórze. Nie jest to łatwy przeciwnik do pokonania, a potrafi przysporzyć wielu przykrych dolegliwości, takich jak swędzenie, szorstkość skóry, czy szpecące przebarwienia.

Problem w tym, że te kłopotliwe mikroorganizmy żyją na skórze wszystkich ludzi i jedynie u niektórych z nas doprowadzają do choroby. Przyczyny tego nie są zbyt dobrze znane. Jest natomiast pewne, że łupież pstry częściej atakuje ludzi młodych, niż dojrzałych lub starszych. Najbardziej narażeni na tę chorobę są bowiem posiadacze skóry tłustej, cierpiący na silną potliwość, mieszkający w gorącym i wilgotnym klimacie. Czynnikiem niewątpliwie ułatwiającym grzybom nadmierne namnażanie się jest osłabiony układ odpornościowy, a także otyłość. Drożdżaki mogą stać problemem także z powodu zaburzeń gospodarki hormonalnej, na przykład pod wpływem niektórych leków. Przestrzeganie higieny osobistej w dużym stopniu zabezpiecza przed zarażeniem się tą chorobą.

Jak odróżnić łupież pstry od zwykłego łupieżu?

Ten pierwszy daje bardzo charakterystyczne objawy w postaci nieregularnych, dobrze odgraniczonych plam na skórze, na tułowiu, między łopatkami i w okolicy mostka. Kolor tych zmian jest różny – od białych, po beżowe, różowe, czerwone, żółto brunatne i rdzawe plamy. Stopniowo poszerzają one obszar swojego występowania, zajmując coraz więcej miejsca na ciele. Ich powierzchnia jest sucha, szorstka i łuszcząca się. Zmiany te tworzą charakterystyczną, swędzącą mozaikę, która latem jest odporna na opalające działanie słońca.

Jeśli zostanie zdiagnozowane, że cierpimy na łupież pstry – leczenie będzie musiało wymagać dużej cierpliwości, ponieważ ta infekcja lubi nawracać. Istnieją skuteczne metody diagnostyczne pozwalające wykluczyć inne niż łupież pstry schorzenia skóry. Podstawowe znaczenie ma wywiad przeprowadzony przez lekarza z pacjentem, a następnie obejrzenie zmian pod lampą Wooda. Pomocne jest także pobranie zeskrobin i ich dokładne przebadanie pod kątem obecności grzybni i zarodników.

Jeśli jest już pewne, że źródłem naszym problemów zdrowotnych jest łupież pstry – jak leczyć? Stosuje się zwykle preparaty działające miejscowo, ale w przypadku dużych zmian na skórze pacjent otrzymuje leki przeciwgrzybicze do stosowania doustnego. Leczenie łupieżu pstrego nie jest proste. Metoda kuracji jest dobierana indywidualnie. Istotne jest to, aby rozpoznać chorobę jak najwcześniej, ponieważ zwiększają się wówczas szanse na szybkie wyleczenie.

Łupież pstry – czym leczyć?

We wczesnej fazie choroby stosuje się preparaty działające miejscowo, które zawierają azole – czyli ketokonazol, flukonazol i itrakonazol. W trakcie kuracji należy przeprowadzić jednoczesne leczenie przeciwgrzybicze owłosionej skóry głowy, w czym pomagają szampony z ketokonazolem lub cyklopiroksem. Najczęściej stosuje się maści o wielofunkcyjnym działaniu. Mają one za zadanie nie tylko leczyć, ale także chronić skórę przed ponowną infekcją, a ponadto odbudowywać barierę lipidową, co usuwa plamy szorstkiej skóry i jej łuszczenie się. Dzięki nim zmniejsza się dokuczliwe swędzenie. Niestety, może się zdarzyć, że pierwsza próba leczenia łupieżu pstrego okaże się nieskuteczna. Lekarz ordynuje wówczas leczenie ogólnoustrojowe, co oznacza konieczność przyjmowania preparatów doustnych. Nieleczony łupież pstry pozostawia na skórze trwałe przebarwienia, nie warto więc zwlekać z kuracją. Pocieszające jest to, że drożdżaki kolonizują powierzchnię skóry, a nie jej głębsze warstwy.

Łupież pstry – leki bez recepty i środki wspomagające leczenie

Wydawałoby się pozornie, że najskuteczniejsze w leczeniu łupieżu pstrego są jedynie leki na receptę. W rzeczywistości jednak, na półkach aptecznych możemy znaleźć wiele leków bez recepty, wśród których mamy kremy, mydła, szampony i balsamy przeciwgrzybiczne. Zawierają one substancję aktywną, a jest nią najczęściej ketokonazol, klotrimazol, siarczek selenu lub pirytion cynku. Preparaty takie działają grzybobójczo oraz miejscowo i – co niezmiernie ważne – należy je aplikować regularnie. W przypadku zaawansowanego stanu choroby, gdy specyfiki takie nie są już wystarczająco skuteczne, trzeba sięgnąć po leki doustne, ale nabycie ich wymaga posiadania lekarskiej recepty.

Gdy dokucza nam grzybicza infekcja skóry typu łupież pstry – leki nie wystarczą, aby mogła ona ustąpić, a tym bardziej ustąpić na zawsze. Istnieją w naszym środowisku czynniki sprzyjające tej chorobie, więc trzeba wdrożyć nawyki zdolne zmniejszyć jej ryzyko. Pomóc może noszenie przewiewnych ubrań i częste zmienianie bielizny. Do kuracji należy włączyć także odpowiednią dietę, dotychczasowa może bowiem nasilać łojotok, a to z kolei sprzyja namnażaniu się grzybów.

Podsumowanie

Leki na łupież pstry są niezbędne, ale równie ważne są codzienne nawyki. Łupież pstry ma tendencję do nawracania. Ocenia się nawet, że ponownie zapada na niego aż czterech na pięciu chorych. Po wyleczeniu infekcji należy więc stosować środki profilaktyczne w postaci specjalistycznych mydeł i szamponów zawierających kwas salicylowy. Wszystkie przedmioty, z którymi pacjent miał kontakt w czasie choroby, muszą być zdezynfekowane. Do stałych nawyków powinno należeć: dbanie o czystość ciała, włosów i skóry głowy, walka z łojotokiem, używanie szamponów mających działanie przeciwgrzybicze (na przykład zawierające selen), staranna selekcja salonów fryzjerskich lub kosmetycznych pod kątem ich higieny, noszenie przewiewnych i często zmienianych ubrań, stosowanie na co dzień diety zawierającej duże ilości witaminy D, cynku i żelaza. Warto więc wybrać dobry szampon na łupież pstry. Grzyby lubią środowisko tłuszczowe, więc powinno się ograniczyć ilość spożywanego tłuszczu. Dotyczy to również soli i cukru. Niektóre z nałogów, na przykład palenie papierosów, mogą zwiększyć ryzyko łupieżu pstrego, więc warto się ich pozbyć na zawsze.